T rahim yada Rahim boşluğunun T yada Y şeklinde gözlendiği müller kanalı birleşme bozukluğudur.
20. Yüzyılda Dietilstilbesterol kullanımı ile ilişkilendirilen bu görünüm günümüzde gelişen görüntüleme yöntemleri ile ilaç kullanımından bağımsız doğuştan gelen konjenital bozukluklar olarak karşımıza çıkmaktadır.
Yazımızda T veya Y şekli rahim nedir? tanısı nasıl konur? ve tedavisi nasıl yapılır? gibi sorularınızın cevaplarını bulabilirsiniz.
T veya Y şekli rahim, rahim boşluğunun şekline göre adlandırılan müller kanal anomalisidir.
T şekli rahim anomalisi Amerikan Üreme Derneği (ASRM) sınıflamasında DES ilişkili anomali olan Sınıf 7 bozukluk olarak sınıflanmış olup, Avrupa Üreme Derneği ve Avrupa Endoskopi derneği tarafından Sınıf U1 bozukluk olarak tanımlanmıştır.
T veya Y şekli rahim % 0.03 sıklığında nadir görülen bir rahim anomalisidir. Bu oran tekrarlayan gebelik kaybı olanlarda %0.4 e yükselir.
T şekli rahim fetal hayatta meydan gelen bir konjenital yani doğuştan kaynaklanan anomalidir.
Geçmişte dietilstilbesterol (DES) kullanımına bağlanan bu anomali artık doğuştan kaynaklanan nadir bir anomali olarak görülmektedir.
DES kullanıldığı dönemlerde gebeliğin 9. haftasında östrojen reseptörlerine bağlanarak rahimde yapısal anormallikler yarattığı kabul edilmişti. Günümüzde DES kullanımının sonlandırılması ile T şekli rahim anomalisinin sebebi olarak rahim enfeksiyonları ve rahime yönelik cerrahi işlemler suçlanmıştır.
20. yüzyıl başlarında T şekilli dismorfik rahim tanısı HSG (histerosalpingografi) ve 2 boyutlu ultrason ile yapılmaktaydı. Görüntüleme tekniklerinin gelişmesi ve 3 boyutlu ultrasonun üreme tıbbında kullanımının artması ile tanı alan T şekilli yada Dismorfik Rahim sayısı artmıştır.
T şekilli rahim tanısında ilaçlı ultrasonografide kullanılabilir. T şekilli rahim tanısında kasık MR görüntüleme (pelvik MR) ise altın standartı oluşturur.
Histeroskopik girişim ile tanı kesinleştirilir ve aynı seansta tedaviye geçilebilir. Adet bitiminde ışıklı kamera ile rahim ağzından rahim içine girildiğinde görülen görüntü fıçı yada tüp şeklinde uzanan rahim boşluğudur. Cihazın içinden gönderilen kesici cihaz yardımı ile anatomi normal hale getirilir.
T veya Y şekli rahim kısırlık, tekrarlayan embryo yapışma başarısızlığı, kötü gebelik öyküsü, tekrarlayan düşükler ve erken doğum ile ilişkilidir.
1990 larda histeroskopik olarak yapılan metroplasti işlemi ile T şekilli rahim düzeltilmiş ve gebelik oranları artırılmıştır. Bu yıllarda üreme sağlığı için önemli bir problem olarak görülmekle birlikte günümüzde üreme tıbbındaki gelişmeler ile üremeyi olumsuz etkileyen bir çok faktör tesbit edilmiştir.
Rahim içine girilen kamera yardımıyla rahim içi yapının kesilerek düzeltilmesi ameliyatı ile T veya Y şekilli rahim anomalisi tedavi edilebilir. Bu işleme tıbbi literatürde Histeroskopik Metroplasti adı verilir. Ameliyat ile rahim içi boşluk normal anatomik haline getirilir.
T şekli ve Y şekli rahim ameliyatı sonrası kısırlık, tekrarlayan gebelik kaybı, kötü gebelik hikayesi, erken doğum ve tüp bebek başarısızlıkları azalabilir.
İşleme bağlı en önemli komplikasyonlar dış gebelik, erken doğum, plasentanın doğum sonrası rahim duvarına yapışık olması ve rahim düzeltme işlemine tekrar gerek duyulmasıdır.
Referanslar
