Rahim Perdesi (Uterin Septum)

Rahim Perdesi (Uterin Septum)

Rahim perdesi yada uterin septum fetal hayatta gelişen rahmin müller kanallarının birleşmesi sonucu oluşurken ortadaki duvarın erimemesi ve perde halinde kalması durumudur. Zarsı bir yapı rahmin iç boşluğunu ortadan 2 ye böler. Bu olay tekrarlayan düşüklere yol açabilir.

Rahimde perde olması (uterin septum) ne demek?

Rahimde perde embriyolojik dönemde rahmi oluşturan müllerian kanalların birleşimi sonrası ortada oluşan duvarın kaybolmaması durumudur. Embryolojik dönemde duvarın kaybolduğu zamana göre tam perde olabilir ve komplet septum adını alır yada yarım perde olarak parsiyal septum adını alır. Rahmin dış sınırlarında herhangi bir anormallik görülmez. Perdenin yapısı fibrotik yada kas tabakası kaynaklı olabilir.

Septum yada rahim perdesi Amerikan Üreme Derneği (ASRM) sınıflamasında Sınıf 5 yada Avrupa Üreme derneği ve jinekolojik endoskopi derneği sınıflamasında U2 olarak tanımlanır.

Rahimde perde neden olur?

Rahimde perde oluşum nedeni rahmin embriyolojik dönemde oluşumunda müller kanallarının birleşimi sırasında ortada kalan duvarın kaybolmamasıdır.

En sık görülen müller kanal anomalisi olarak karşımıza çıkar. Müller kanalı anomalilerinin %55 ini rahim perdesi oluşturur. Üreme sağlığını en olumsuz etkileyen müller anomalisidir.

Rahim perdesi ne gibi problemlere yol açar?

• Azalmış üreme yeteneği (subfertilite),
• Erken gebelik kayıpları,
• Tekrarlayan gebelik kayıpları,
• Fetal gelişme geriliği,
• Fetusta pozisyon anomalileri,
• Erken doğum.

Rahimde perde tanısı nasıl konur?

Rahimde perde yada uterin septum tanısı koymak için rahim boşluğunun görüntüleme yöntemleri kullanılır. Tanıda en sık kullanılan yöntemler;

• 2 boyutlu ve 3 boyutlu ultrasonografi,
• Magnetik rezonans (MRI),
• Rahim filmi (HSG- histerosalpingografi),
• Kontrast ilaçlı sonografi,
• Histeroskopi,
• Laparoskopi olarak sayılabilir..

2 d ultrason kullanımı klinik olarak kullanımda en pratik yöntemdir. Ultrasonda perdenin görülmesi kullanıcının tecrübesine bağımlıdır.

3d ultrason kullanımı daha fazla eğitim gerektirir. Serviks ve vajina daha iyi değerlendirilir.

MR kullanımı rahim perdesi değerlendirilmesinde altın standart olarak kabul edilir. Ultrasona göre daha pahalı ve ulaşımı daha zordur.

İlaçlı ultrason kullanımı düşük maliyetlidir ve serviks ve rahim boşluğu hakkında yeterli bilgi sağlar. Kullanıcının tecrübesine bağlıdır ve rahim iç duvar sınırlarını gösterir.

HSG yada rahim filmi rahim boşluğu ve tüpler hakkında yeterli bilgi sağlar. Daha çok kısırlık tedavisi amacıyla kullanılır. HSG ağrılı bir işlem olup rahim perdesini bikornuat rahimden ayırt etmez. Rahmin dış sınırlarını göstermez. Vajinal ve servikal tıkanıklıklarda HSG kullanılmaz.

Histeroskopi rahim içine yerleştirilen kamera ile yapılan kesisiz bir işlemdir. Vajen, servikal kanal ve rahim boşluğu hakkında bilgi verir. Rahim duvar kalınlığı ve rahmin dış sınırları hakkında bilgi vermez. Rahim perdesini bikornuat rahim yapısından ayırt etmez.

Laparoskopi rahmin dış duvar sınırlarını ve peritoneal oluşumları ayırt edebilir. Girişimsel bir metoddur. Rahim duvarı kalınlığını değerlendirmez.

Rahim Perdesi Tedavisi

Rahimde perdenin tedavisi ilaçla yada medikal yöntemlerle yapılmaz. Rahim perdesinin tek tedavisi rahim perde ameliyatı yani metroplastidir. Metroplasti rahim iç duvarında histeroskopik olarak yapılan tüm düzeltmeler için kullanılan terimdir. Bu tip düzeltme ameliyatlarının içinde en sık yapılan rahim perde ameliyatıdır.

Rahim perdesi üreme sağlığı açısından en kötü sonuçları yaratan müller kanalı anomalisidir. İlk ve ikinci 3 aylık gebelik dönemlerinde düşüklere yol açar. Histeroskopik düzeltilmesi üreme sağlığı açısından olumlu sonuçlar yaratır.

Histeroskopik yapılan metroplasti ameliyatı günübirlik yapılan bir işlemdir. İşlem günü hasta taburcu olabilir.

Rahimde perdesi ameliyatında rahim delinmesi yada yada perforasyonu riski azdır. Böyle bir durumda laparoskopik olarak onarım yapılabilir yada hasta takip edilebilir.

Histeroskopik Septum Ameliyatı

Kadın hastalıkları endoskopi yada kamera cerrahileri laparoskopi ve histeroskopi olarak 2 ye ayrılır. Laparoskopi karında göbek deliğinden giren kamera eşliğinde yapılırken, histeroskopi kamerası rahim ağzından rahim boşluğuna girerek cerrahi yapılması imkanı sağlar. Rahim perdesi rahmin boşluğunda yer aldığı için histeroskopi cihazı kullanılır.

Histeroskopik septum ameliyatı sedasyon anestezi altında ameliyathane şartlarında gerçekleştirilirken hastalara aynı gün taburculuk imkanı sağlar.

Rahim Perdesi Ameliyatı Sonrası

Rahimde perde ameliyatı histeroskopik olarak yapılan günübirlik cerrahiler grubundadır. Anestezi altında işlem geçiren hasta kısa bir takip sürecinden sonra taburcu edilir.

Hasta ameliyat sonrasında normal beslenmesine dönebilir ve banyo yapabilir. Ertesi gün çalışma hayatına dönebilir. Ameliyat sonrası birkaç gün vajinal lekelenme olması normal bir süreçtir. Yoğun vajinal kanama olması durumunda doktora müracaat gerekir.

Sık Sorulan Sorular

Rahim perdesi ameliyatı sonrası gebeliğe ne zaman izin verilir?

Histeroskopi ameliyatından en erken 3 ay sonra gebeliğe izin verilebilir.

Rahim perdesi adet düzensizliği yapar mı?

Rahim perdesi kanama yapmayacağı gibi herhangi bir jinekolojik şikayette yaratmaz.

Rahim perdesi ultrasonda belli olur mu?

Rahim perdesi ultrasonda belli olabilir. Bununla birlikte kullanıcının pratiği önem taşır. Tanıda altın standart MR görüntülemedir.

Rahimde perde olup hamile kalanlar?

Son yapılan çalışmalarda bir kısım hastanın rahimde perde varlığına rağmen gebe kalabildiğini göstermiştir ve işlem gerekliliği sorgulanmaya başlanmıştır. Bununla birlikte ilk 3 ay yada ikinci 3 ayda düşük riskinin arttığını gösteren çok sayıda çalışma vardır.

Uterin septum belirtileri nedir?

Uterin septum yada rahim perdesi klinikte belirti vermez.

Uterin Septum ve Gebelik

Uterin septumun ilk 3 ay ve ikinci 3 ay düşük oranlarını artırdığı düşünülmektedir.

Referanslar

1. Grimbizis GF, Camus M, Tarlatzis BC, Bontis JN, Devroey P. Clinical implications of uterine malformations and hysteroscopic treatment results. Hum Reprod Update. 2001;7:161–174. doi: 10.1093/humupd/7.2.161. 
2. Acien P, Acien M. Evidence-based management of recurrent miscarriage. Surgical management. Int Congr Series. 2004;1(266):335–342. doi: 10.1016/j.ics.2004.02.003. 
3. Raga F, Bauset C, Remohi J, Bonilla-Musoles F, Simon C, Pellicer A. Reproductive impact of congenital uterine anomalies. Hum Reprod. 1997;12:2277–2281. doi: 10.1093/humrep/12.10.2277. 
4. Fedele L, Arcaini L, Parazzini F, Vercellini P, Di Nola G. Reproductive prognosis after hysteroscopic metroplasty in 102 women: life table analysis. Fertil Steril. 1993;59:768–772. 
5. Sparac V, Kupesic S, Ilijas M, Zodan T, Kurjak A. Histologic architecture and vascularization of hysteroscopically excised intrauterine septa. J Am Assoc Gynecol Laparosc. 2001;8(1):111–116. doi: 10.1016/S1074-3804(05)60559-2. 
6. Mollo A, De Franciscis P, Colacurci N, Cobellis L, Perino A, Venezia R. Hysteroscopic resection of the septum improves the pregnancy rate of women with unexplained infertility: a prospective controlled trial. Fertil Steril. 2009;91:2628–2631. doi: 10.1016/j.fertnstert.2008.04.011. 
7. Wang JH, Xu KH, Lin J, Chen XZ. Hysteroscopic septum resection of complete septate uterus with cervical duplication, sparing the double cervix in patients with recurrent spontaneous abortions or infertility. Fertil Steril. 2009;91(6):2643–2649. doi: 10.1016/j.fertnstert.2008.04.009.
8. Venturoli S, Colombo FM, Vianello F, Seracchioli R, Possati G, Paradisi R. A study of hysteroscopic metroplasty in 141 women with a septate uterus. Arch Gynecol Obstet. 2002;266(3):157–159. doi: 10.1007/s004040100217. 
9. Jakiel G, Robak-Chołubek D, Przytuła-Piłat M. Two-year study of women with fertility problems following uterine septum hysteroscopic treatment. Ann Univ Mariae Curie Sklodowska. 2004;59(2):65–69. 
10. Pace S, Cipriano L, Pace G, Catania R, Montanino G. Septate uterus: reproductive outcome after hysteroscopic metroplasty. Clin Exp Obstet Gynecol. 2006;33(2):110–112.
11. Colacurci N, De Placido G, Mollo A, Carravetta C, De Franciscis P. Reproductive outcome after hysteroscopic metroplasty. Eur J Obstet Gynecol Reprod Biol. 1996;66:147–150. doi: 10.1016/0301-2115(96)02417-7.